อารธรรมลุ่มน้ำอิง

หลังจากได้รับคำเชื้อเชิญจากเพื่อนให้ไปเที่ยวอำเภอวังเหนือ ซึ่งเป็นอำเภอหนึ่งที่อยู่ในจังหวัดลำปาง เราก็ได้ออกเดินทางจากเชียงใหม่โดยใช้เส้นทาง เชียงใหม่-เชียงราย พอถึงอำเภอแม่ขะจาน ก็จะเจอสี่แยกที่บอกว่าเลี้ยวขวาไปวังเหนือ-พะเยา ใช้เวลาในการเดินทางประมาณชั่วโมงกว่า เราไปถึงวังเหนือประมาณ 11 โมง พอไปถึงเพื่อนเค้าก็ออกมาต้อนรับ แล้วชวนเราไปทานข้าวที่ริมกว้านพะเยา เราแอบตกใจเลยว่า โห! ข้าวกลางวันมื้อนี้ต้องขับรถข้ามจังหวัดไปกินเลยหรือนี่ เราก็พึ่งจะทราบว่าจากอำเภอวังเหนือไปจังหวัดพะเยามีระยะทางแค่ 54 กิโลเมตร เท่านั้นเอง รอบๆ กว๊านพะเยามีร้านอาหารเยอะมาก แต่ร้านที่เพื่อนพาเราไปทานเป็นร้านอาหารที่อร่อยที่สุดในบริเวณนั้น (เพื่อนเค้าบอกมา แต่เราจำชื่อร้านไม่ได้) หลังจากทานอาหารเสร็จแล้วก็พากันลงเรือไปสักการะหลวงพ่อศิลาที่วัดติโลกอารากันต่้อ วัดติโลกอาราม เป็นโบราณสถานแห่งหนึ่งที่จมอยู่ในกว๊านพะเยา เป็นวัดที่พระเจ้าติโลกราช แห่งราชอาณาจักรล้านนา โปรดให้พระยายุทธิษถิระ เจ้าเมืองพะเยา สร้างขึ้นในราวปี พ.ศ. 2019-2029 ในบริเวณที่เรียกว่า บวกสี่แจ่ง  วัดแห่งนี้เป็นชื่อวัดที่ปรากฏอยู่ในศิลาจารึก ซึ่งถูกค้นพบได้ในวัดร้างกลางกว๊านพะเยาหรือในบริเวณหนองเต่า จากข้อความที่ปรากฏในศิลาจารึก ทำให้รู้ว่าวัดนี้มีอายุเก่าแก่มากกว่า…